Καλάθια και Μέγαρα

Κάτι θα ήξεραν οι πρόγονοί μας και μας κληροδότησαν τη σοφή εκείνη λαϊκή ρήση που λέει «όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι». Έγινε ένα με το χέρι μας το μικρό καλάθι από τα πολλά κεράσια που ακούμε χρόνια τώρα, τη μια ότι θα γίνουμε περιφερειακό κέντρο ιατρικών υπηρεσιών, κόμβος υψηλής τεχνολογίας, γέφυρα που θα ενώνει τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη, θα μετατραπούμε, λέει, σε παράδεισο επενδύσεων, θα κάνουμε εκείνο, θα κάνουμε τούτο, τόσα πολλά θέλουμε να κάνουμε, που δεν βρήκαμε χρόνο για να δούμε ότι δεν έχουμε νερό. Εν πάση περιπτώσει, θυμηθήκαμε το μικρό καλάθι ακούγοντας όλα αυτά τα εντυπωσιακά για το τεράστιο Μέγαρο Πολιτισμού που θα φτιάξουμε, το «ύψιστο πολιτιστικό έργο» όπως το χαρακτήρισαν κάποιοι από τους εν δυνάμει διευθυντές του, και απορούμε στ' αλήθεια, εάν τον πολιτισμό σ' αυτό τον τόπο, τον μετράμε με τον όγκο, με τα τετραγωνικά ή με τη χλιδή, όπως κάνουν και οι ιεράρχες μας, που την πίστη, όπως αυτοί την αντιλαμβάνονται, τη μετρούν με το μάρμαρο και το χρυσάφι. Ας αφήσουμε όμως κατά μέρος τους ιεράρχες μας (καιρό έχει να τσακωθούν έπαθαν κάτι άραγε;) κι ας επανέλθουμε στο θέμα μας, δηλαδή το μικρό καλάθι και το μεγάλο Μέγαρο Πολιτισμού. Λοιπόν, μόνο μια ερώτηση έχουμε και θα χαρούμε αν βρεθεί ένας από τους θιασώτες του έργου να μας την απαντήσει: Ποιος θα συντηρήσει όλο αυτό το μεγαθήριο που θα μας κοστίσει πέραν των εκατόν εκατομμυρίων ευρώ μόνο για να το κτίσουμε; Τόσο πολύ πολιτισμό παράγουμε που θα τον στεγάσουμε εκεί μέσα; Ή μήπως θα έχει την τύχη πολλών άλλων μεγάλων έργων που έμειναν στα μισά του δρόμου και τα φορτώθηκε το κράτος, που ποτέ δεν έκανε κάτι της προκοπής, με μέτρο και με προγραμματισμό που θα το κάνουν βιώσιμο; Aφού τόσο πολύ τον αγαπούμε τον πολιτισμό, γιατί με όλα αυτά τα εκατομμύρια δεν στηρίζουμε πολλές μικρότερες προσπάθειες, από τις οποίες βγαίνει ο αυθεντικός πολιτισμός, ο οποίος, όπως όλες οι αληθινές αξίες, δεν περιορίζεται σε τετραγωνικά και δεν αποτιμάται σε χρήμα. Ας το ξανασκεφθούν, λοιπόν οι άρχοντές μας και δη οι προερχόμενοι από την Αριστερά.

Γιάννης Αντωνίου
yiannis.antoniou@phileleftheros.com
(Φιλελεύθερος 16/04/2008)

Νερό δεν έχουμε, μέγαρο θέλουμε

Ο Πολιτισμός δεν θέλει μέγαρα για να ευδοκιμήσει είναι αλήθεια. Κανένα από τα σπουδαία έργα που παρήχθηκε ανά τους αιώνες δεν παρήχθηκε σε χλιδάτο περιβάλλον. Οπόταν και η ομάδα πολιτών που εκφράζει τις ανησυχίες της στην επένδυση 100 εκατομυρίων στη δημιουργία ενός μεγάρου, δεν έχει άδικο. Με 100 εκατομμύρια θα μπορούσαν να γίνουν πολλά πράγματα τα οποία να καλλιεργούν μακροπρόθεσμα μια πολιτιστική κουλτούρα, μια αυθεντική παιδεία. Αυτό που είναι περίεργο είναι το ότι το μέγαρο πολιτισμού τροχιοδρομείται χρόνια τώρα. Δημιουργήθηκε ένα σώμα με αποκλειστικό στόχο να χειρίζεται τα του μεγάρου, στεγάστηκε σε παλιά κυβερνητικά κτίρια που ανακαινίστηκαν για το σκοπό αυτό, κηρύχθηκε διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, βγήκαν τα αποτελέσματα, παρουσιάστηκαν δημόσια και ποτέ δεν εκφράστηκε μια σοβαρή εμπεριστατωμένη διαφωνία, κάποιος προβληματισμός. Εκφράζεται τώρα που ζητείται η αποδέσμευση τριών και βάλε εκατομμυρίων για τις αμοιβές των μελετητών και την κάλυψη διάφορων εξόδων που έχουν γίνει ή που γίνονται. Με άλλα λόγια εκφράζεται τώρα που ήδη έχει δαπανηθεί ένα σημαντικό ποσό για ένα έργο που ζητείται να μην προχωρήσει. Και τα επιχειρήματα που τίθενται είναι ορθά στην πλειονότητα τους. Ορθή είναι κι η απορία, πόσο θα στοιχίζει η λειτουργία του μεγάρου και ποιος θα την αναλάβει. Ωστόσο, θα πρέπει προς δημόσια συζήτηση να τεθεί κι ένα άλλο ζήτημα: Γιατί πάντα αντιδρούμε στα μισά του δρόμου; Πόσα έχουν ξοδευτεί μέχρι σήμερα τόσο για το μέγαρο όσο και για άλλα έργα που έφτασαν σ' ένα σημείο και δεν προχώρησαν ποτέ; Και τι καλύτερο άλλοθι για την οποιαδήποτε κυβέρνηση να επικαλεστεί τις αντιδράσεις και να παγιοποιήσει ακόμα ένα έργο και χαλάλι τα όσα έχουν ξοδευτεί μέχρι σήμερα. Υ.Γ: Μέγαρο και πολιτισμός είναι δυο αντιφατικά νοήματα. Όταν ακούμε μέγαρο φανταζόμαστε κυρίες με τουαλέτες, αυτές που συνήθως βλέπουμε στις κοσμικές σελίδες, να εισέρχονται σε χλιδάτες αίθουσες για να ακούσουν ότι νάναι, φτάνει που είναι στο μέγαρο. Ο πολιτισμός χρειάζεται πιο σεμνές λέξεις να τον συνοδεύουν.

Χρυστάλλα Χατζηδημητρίου
(Φιλελεύθερος 15/04/2008)

Σοβαρά ερωτηματικά για το «Μέγαρο Πολιτισμού»

Ο "ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΑΣ" (ΟΠΕΚ) ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ:

Σοβαρά ερωτηματικά για το «Μέγαρο Πολιτισμού»
Απαιτείται διάλογος και διαφάνεια

Η αδογμάτιστη διαλεκτικότητα, η διαφάνεια και η σύγχρονη ορθολογιστική πολιτική στην αντιμετώπιση δημόσιων ζητημάτων, αποτελούν το γνώμονα τοποθέτησης του ΟΠΕΚ για όλα τα θέματα. Τα ζητήματα πολιτισμού – όταν μάλιστα συναντώνται με τεράστιες οικονομικές δαπάνες – δεν μπορούν και δεν πρέπει να αποτελούν εξαίρεση.

Ως ΟΠΕΚ εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τα όσα διαδραματίζονται γύρω από το «Μέγαρο Πολιτισμού», για τους εξής λόγους:
Ø Εκταμιεύονται ήδη σημαντικά ποσά από τα κρατικά ταμεία, για αμοιβές και μελέτες για ένα έργο του οποίου ο σχεδιασμός και η φύση είναι ακόμη απροσδιόριστα.
Ø Πρόκειται για ένα έργο κόστους πέραν των 100 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δεν είναι σαφές από ποιον θα καταβληθούν, ούτε και ποιος φορέας θα αναλάβει τα σημαντικά έξοδα συντήρησής του.
Ø Πέρα από το κόστος και τις εκταμιεύσεις, είναι επίσης απαράδεκτα ομιχλώδης η προοπτική διαχειριστικής ευθύνης. Σε ποιον θα ανήκει το «Μέγαρο Πολιτισμού» και ποιος θα το διαχειρίζεται; Πρόκειται για ιδιωτική υπόθεση με κρατικά όμως κονδύλια;

Η υπόθεση του «Μεγάρου Πολιτισμού» αποτελεί κλασικό δείγμα απουσίας ολοκληρωμένης πολιτιστικής πολιτικής στην Κύπρο του 2008. Η μοναδική χώρα της Ευρώπης χωρίς Κρατική Βιβλιοθήκη, χωρίς σύγχρονο Μουσείο και Κρατική Πινακοθήκη, χωρίς στέγη για τις Τέχνες και τους επίσημους φορείς τους, αδυνατεί ακόμη και να σχεδιάσει με ορθολογιστικό τρόπο και στη βάση χρονοδιαγραμμάτων μια πολιτιστική πολιτική, για να καλύψει τα τεράστια κενά και να καταστήσει εφικτά τα πιο μεγάλα. Πολύ φοβόμαστε ότι η υπόθεση του «Μεγάρου Πολιτισμού» θα αποδειχθεί μια ανορθολογιστική προσπάθεια να κτιστεί το ρετιρέ, πριν μπουν τα θεμέλια.

Αναγνωρίζουμε τη λογικής της απόκτησης ενός μεγάλου πολιτιστικού κέντρου στην πρωτεύουσα της χώρας, όπως συμβαίνει σε ανεπτυγμένα κράτη. Αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δε θα πρέπει να αποτελεί άλλοθι τόσο για αδιαφανείς διαδικασίες, όσο και για συνέχιση της απουσίας πολιτικής που να ενισχύει τους υφιστάμενους πολιτιστικούς φορείς και τις αντίστοιχες ανάγκες – της πρωτεύουσας, των άλλων πόλεων και της περιφέρειας. Εξάλλου, σε όλες τις χώρες στις οποίες υπάρχουν και λειτουργούν κεντρικά πολιτιστικά μέγαρα, αναπτύσσεται παράλληλα μια προβληματική για το είδος του πολιτισμού που η λειτουργία τους προωθεί, τις ελιτιστικές τάσεις και παρενέργειες στην παραγωγή του πολιτιστικού αγαθού, και γι’ αυτό γίνονται γενναιόδωρες κινήσεις αντισταθμιστικής τόνωσης των άλλων χώρων και «περιοχών» του πολιτισμού.

Καλούμε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα το σχεδιασμό και τις μελέτες σκοπιμότητας του έργου. Το ΥΠΠ οφείλει να απαντήσει με ουσιαστικές κινήσεις, μέσα από διαδικασίες διαφάνειας και με πειστικό, ολοκληρωμένο σχεδιασμό πολιτιστικής πολιτικής, στις δικαιολογημένα έντονες ανησυχίες γύρω από το όλο ζήτημα. Από την πλευρά μας, ως ΟΠΕΚ, δεσμευόμαστε να προωθήσουμε πρακτικές διαλόγου γύρω από το θέμα, ώστε ανοιχτά και με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, να έρθουν στην επιφάνεια όλες οι σχετικές πληροφορίες και να αντιπαραβληθούν οι διαφορετικές απόψεις. Μόνο αυτού του είδους οι διαδικασίες διασφαλίζουν σοβαρές πιθανότητες να λαμβάνονται σοβαρές αποφάσεις

Απορίες...

Διαβάζουμε από την "Ιδρυτική Πράξη του Ιδρύματος Πολιτισμού Κύπρου"

6. (1) Το Ίδρυμα διοικείται από
Διοικητικό Συμβούλιο που θα
αποτελείται από έντεκα (11) μέλη, τα
οποία θα διορίζονται όπως
καθορίζεται πιο κάτω:

(α) Ο Πρόεδρος του Διοικητικού
Συμβουλίου θα διορίζεται από το
Υπουργικό Συμβούλιο.


(β) Πέντε από τα μέλη του Διοικητικού
Συμβουλίου θα διορίζονται από το
Υπουργικό Συμβούλιο και θα
προέρχονται από το χώρο των
Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης ή
είναι πρόσωπα με ειδικές γνώσεις και
αναγνωρισμένη πείρα σχετική με τους
σκοπούς του Ιδρύματος.


(γ) Πέντε από τα μέλη του Διοικητικού
Συμβουλίου θα διορίζονται από το
Υπουργικό Συμβούλιο από κατάλογο
υποψηφίων που υποβάλλει ο Πρόεδρος
του Διοικητικού Συμβουλίου, οι οποίοι
θα προέρχονται από το χώρο των
Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης ή
είναι πρόσωπα με ειδικές γνώσεις και
αναγνωρισμένη πείρα σχετική με τους
σκοπούς του Ιδρύματος".


Ερώτηση 1

Για τον Πρόεδρο του ΔΣ δεν απαιτείται κανένα προσόν καμιά γνώση του πολιτισμού?

Ερώτηση 2

Πόσα από τα Μέλη του Δ.Σ. προέρχονται από το χώρο των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης ή είναι πρόσωπα με ειδικές γνώσεις και αναγνωρισμένη πείρα σχετική με τους σκοπούς του Ιδρύματος".

Χωρίς σχόλιο ...

Πάμε Μέγαρο;

Ο πιτσιρίκος έμαθε πως η Λευκωσία θα αποκτήσει Μέγαρο Πολιτισμού και δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του.

Μέγαρο Πολιτισμού θα αποκτήσει επιτέλους η Λευκωσία, αφού ολοκληρώθηκε ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, νικητής του οποίου είναι ο sir Michael Hopkins, έπειτα από ομόφωνη απόφαση της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής. Το Ίδρυμα Πολιτισμού Κύπρου αποφάσισε να αναθέσει σε βρετανικό οίκο την ανέγερση του Μεγάρου Πολιτισμού, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τον σωτήριο ρόλο που έπαιξε επί σειρά ετών η Μεγάλη Βρετανία, ώστε να αποφευχθεί η διχοτόμηση της Κύπρου αλλά και η τουρκική εισβολή.

Το Μέγαρο Πολιτισμού κρίνεται απαραίτητο για την Κύπρο γιατί θα δημιουργηθεί ένας ιδανικός χώρος συναυλιών που θα μπορεί να φιλοξενεί τους Κύπριους τραγουδιστές, οι οποίοι δεν θα χρειάζεται να μεταναστεύουν πια στην Ελλάδα και να ταλαιπωρούνται στα μπουζουκομάγαζα με τους μεθύστακες, την καπνούρα και τις γαρδένιες. Η ανέγερση του Μεγάρου θα πρέπει να γίνει σε χρόνο ρεκόρ, ώστε, αν η Ευρυδίκη κερδίσει τον διαγωνισμό της Γιουροβίζιον, να υπάρχει ένας αξιοπρεπής χώρος που να μπορεί να φιλοξενήσει αυτόν τον κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της Ευρώπης.

Ο Micael Hopkins είναι παγκοσμίως γνωστός για τα αρχιτεκτονικά του δημιουργήματα όπως, για παράδειγμα, το σπίτι του Αϊ Βασίλη στο Σύνταγμα και τις περίτεχνες νεροτσουλήθρες της Μυκόνου.

Από τον διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου αποκλείστηκαν οι Κύπριοι αρχιτέκτονες αν και είχαν την πολύ ωραία ιδέα το Μέγαρο να φτιαχτεί από καλαμάκια, πλαστελίνη και συνδετήρες, ενώ δεν απέκλειαν και τη χρήση τσιμεντόλιθων βουτηγμένων σε λουκουμόσκονη. Παρ’ όλα αυτά, για την πραγμάτωση του αρχιτεκτονικού σχεδίου ο οίκος Hopkins θα συνεργαστεί στην Κύπρο με το αρχιτεκτονικό γραφείο Βάρδας, Αναγνωστόπουλος και Καρούζος.

Στην πρόταση του Michael Hopkins προβλέπονται κενοί χώροι ανάμεσα στα επιμέρους κτήρια του Μεγάρου, ώστε η υψηλή κοινωνία της Λευκωσίας να φτάνει με το αυτοκίνητο μέχρι την είσοδο της αίθουσας και να μην χρειάζεται να ξεποδαριάζεται για να ακούσει μια βαρετή ορχήστρα που θα σου παίρνει τ’ αυτιά.

Ο χώρος όπου θα ανεγερθεί το Μέγαρο Πολιτισμού θα ενωθεί με το πάρκο του Πεδιαίου και, όσοι θεατές δεν αντέχουν τις ισχυρές πολιτιστικές δόσεις, θα μπορούν να κάνουν πικ νικ κάτω από τα δέντρα ή μια ωραία ποδηλατάδα για να στρώνουν και οι γάμπες.
Επίσης προβλέπεται δημιουργία υπαίθριου αμφιθεάτρου ειδικά για τους μανιώδεις καπνιστές με καλλιτεχνικές ανησυχίες, αν και το κάπνισμα θα επιτρέπεται και μέσα στις αίθουσες γιατί, αν κλείσεις έναν θεριακλή μέσα σε μια αίθουσα να ακούει συμφωνική μουσική για δυο ώρες χωρίς να μπορεί να καπνίσει, είναι ικανός από τα νεύρα του να ξεπαστρέψει όλη την ορχήστρα.

Εξαιτίας του υψηλού ποσοστού καπνιστών που υπάρχει στην Κύπρο, το υπουργείο Πολιτισμού σκέφτεται να καλεί μόνο καλλιτέχνες που καπνίζουν σαν αράπηδες ή άλλους που έχουν ήδη καρκίνο.

Τα κτίρια του Μεγάρου Πολιτισμού θα φτιαχτούν από φυσικά υλικά, όπως η άμμος, τα χαλίκια και το λάδι. Ο φυσικός φωτισμός θα επιτευχθεί με διαφανή πλαστικά που θα έχουν τρύπες αλλά και κουρελούδες με αραιή πλέξη, για να φεύγει η κάπνα και να μην ντουμανιάζει όλος ο τόπος.

Το Μέγαρο Πολιτισμού Κύπρου θα φιλοξενεί κρατικές και ιδιωτικές εκδηλώσεις, ενώ, κάθε φορά που θα μπουκάρουν οι Ισραηλινοί στον Λίβανο, θα μετατρέπεται αυτομάτως σε χώρο φιλοξενίας μεταναστών – υπολογίζεται πως, αν τους στριμώξεις λίγο, στο Μέγαρο μπορούν να κοιμηθούν στρωματσάδα τουλάχιστον δέκα χιλιάδες Λιβανέζοι.

Η μεγάλη αίθουσα θα είναι κατάλληλη για συναυλίες συμφωνικής μουσικής και παραστάσεις όπερας και Καραγκιόζη - τους χειμερινούς μήνες θα μετατρέπεται εύκολα σε παγοδρόμιο, ενώ τους καλοκαιρινούς θα μπορεί να γίνεται ένα ωραιότατο ενυδρείο με χταπόδια, φώκιες και πιγκουίνους.

Η μικρή αίθουσα θα μπορεί να φιλοξενεί μικρά μουσικά σύνολα και χορευτικές ομάδες αλλά, παράλληλα, και τα κορυφαία ευρωπαϊκά τσίρκα με τους ακροβάτες, τους ελέφαντες και τα λιοντάρια. Σε περίπτωση πυρηνικού ολέθρου, έχει προβλεφθεί οι αίθουσες να βυθίζονται αυτόματα σαράντα χιλιόμετρα μέσα στο έδαφος και να μετατρέπονται σε πυρηνικά καταφύγια.

Αρκετοί αναρωτιούνται για την αναγκαιότητα ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου και ακριβού έργου – με δεδομένη την ισχνή πολιτιστική πραγματικότητα της Κύπρου – αλλά ξεχνούν πως το νησί κατακλύζεται από χιλιάδες τουρίστες. Αν οι καλλίγραμμες τουρίστριες επιδείξουν ενδιαφέρον για τα καλλιτεχνικά δρώμενα στο Μέγαρο Πολιτισμού, ίσως καταφέρουν να τραβήξουν ως εκεί τους επίδοξους ντόπιους εραστές τους, ώστε να τους εκπολιτίσουν πριν τις κουτουπώσουν.

Πιτσιρίκος
"Ο Φιλελεύθερος" - 15/04/07

Ο πολιτισμός μιας χώρας δεν χωράει σε μέγαρα...

Ασφαλώς και Θα ήταν καλύτερα να είχαμε ασχοληθεί δημόσια ενωρίτερα με το έργο του Μεγάρου Πολιτισμού , να είχαμε προκαλέσει πιο έγκαιρα μια ανοικτή συζήτηση, γιατί προβληματισμοί και επιφυλάξεις υπήρχαν εδώ και πολύ καιρό, όχι μόνο ανάμεσα σε ανθρώπους του πολιτισμού αλλά και σε κρατικούς φορείς, βουλευτές, κόμματα κ’ άλλους. Λίγο όμως μια προνομιακή υποστήριξη που το έργο έδειχνε ν’ απολαμβάνει, λίγο η δυσκολία ν΄ασκηθεί δημόσια κριτική στον μικρό μας τόπο και αρκετά η ελπίδα ότι μια νέα περίοδος για τα πολιτιστικά πράματα του τόπου θα άρχιζε με την αλλαγή της κυβέρνησης, οδήγησε στη σημερινή κατάσταση.
Βεβαίως και θα ήταν καλύτερα να μην είχε προχωρήσει η διαδικασία του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και η εκπόνηση των σχεδίων. Όμως δεν είναι το πρώτο έργο ούτε στην Κύπρο, ούτε στο εξωτερικό που έστω και καθυστερημένα,ακυρώνεται αλλάζει ή και διαφοροποιείται έτσι, ώστε να συναντήσει τις πραγματικές ανάγκες ενός τόπου.

Σημασία έχει ν΄αντιληφθούν όλοι την πραγματική ανησυχία μας για ένα έργο που τίποτα και κανένας δεν δικαιολογεί την κλίμακα, τον όγκο και το κόστος του τόσο στην ανέγερση όσο και στη συντήρηση, διαχείριση και βιωσιμότητα του. Ένα έργο που θα κοστίσει πολλαπλάσια από ότι το Κρατικό θέατρο, θα έχει ετήσια κρατική επιβάρυνση εκατομμυρίων, για να προσθέσει στο πολιτιστικό τοπίο της πρωτεύουσας χώρους διοργάνωσης εκδηλώσεων, όσο σημαντικές και να είναι αυτές, όσο εξαιρετικών προδιαγραφών, είναι πολύ φυσικό να προκαλεί προβληματισμό, ενίοτε και οργή αφού για χρόνια εκκρεμούν τόσα πολλά και σοβαρά έργα υποδομής, ενέργειες και δράσεις πολιτιστικές, μια σφαιρική αναθεώρηση εν τέλει της πολιτιστικής μας πολιτικής.

Είναι άξιον απορίας γιατί η πολιτεία να ενισχύει ένα έργο με τεράστια για τα κυπριακά δεδομένα κονδύλια, παρά τα αναμφίβολα σημαντικά ευρωπαϊκά κονδύλια, τη στιγμή που μια μεγάλη σειρά από έργα ουσιαστικής πολιτιστικής υποδομής χρόνια περιμένουν για να πραγματοποιηθούν. Όταν τα μουσεία αυτής της χώρας λόγω έλλειψης κονδυλίων χρήζουν άμεσης αναβάθμισης και η επίσκεψη στο Δημοτικό θέατρο της Πάφου σε γεμίζει ντροπή, όταν τα έργα Κυπρίων ζωγράφων βρίσκονται στοιβαγμένα σε αποθήκες και όλα αυτά γιατί τα κονδύλια και οι προϋπολογισμοί του κράτους δεν αρκούν , ναι έχουμε πιστεύω κάθε δικαίωμα έστω καθυστερημένα, να εκφράζουμε επιφυλάξεις για την απορρόφηση από τον κρατικό προϋπολογισμό τέτοιων γιγαντιαίων κονδυλίων.

Τέτοια γιγαντιαία κονδύλια αντί για την ανέγερση και μόνο ενός Μεγάρου θα μπορούσαν ενδεχομένως να διατεθούν για ένα Πολιτιστικό Πάρκο στο κέντρο της πρωτεύουσας με Κρατική βιβλιοθήκη, Πινακοθήκη, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και τόσα άλλα. Σ΄ένα τέτοιο πολιτιστικό τοπίο και μία και δύο αίθουσες εκδηλώσεων υψηλών προδιαγραφών θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χωρίς να προκαλούν με την έλλειψη του μέτρου.

Ας επαναδιατυπωθεί λοιπόν αυτό το έργο, χρησιμοποιώντας τους τεράστιους οικονομικούς του πόρους για να εντάξει σ΄αυτό έργα πραγματικής και αναγκαίας υποδομής.

Ο πολιτισμός δεν χρειάζεται πολυτέλεια, αντίθετα έχει ανάγκη το μέτρο και τη σεμνότητα για να αναδειχθεί. Δεν είναι οι χλιδάτες αίθουσες και τα θεάματα υψηλού κόστους που ανεβάζουν το πολιτιστικό επίπεδο μιας χώρας. Μια σύγχρονη πολιτιστική πολιτική δημιουργεί πολλές μικρότερες εστίες δημιουργίας, υποδομές για ανάπτυξη και δημιουργία έργου αλλά και τις προϋποθέσεις διευκόλυνσης της πρόσβασης του θεατή στους πολιτιστικούς χώρους.

Τα υπερβολικά, τα πολυτελή και πολύπλοκα κτίσματα μόνο δέος προκαλούν στον απλό θεατή/ πολίτη, κρατώντας τον δυστυχώς έξω από αυτά.

Γεωργία Ντέτσερ
Απρίλιος 21, 2008

Ένα προφητικό κείμενο από το παρελθόν

Παρατηρήσεις για το Μέγαρο Μουσικής Αθήνας

Γράφονται και θα γραφτούν (ελπίζω) πολλά ακόμα για το «Μέγαρο Πολιτισμού». Αντί να επαναλάβω επιχειρήματα και αναμένοντας όπως όλοι κάποιες απαντήσεις από αρμόδιους και μη, επέλεξα και αντιγράφω αποσπάσματα από ένα άκρως ενδιαφέρον άρθρο του Βασίλη Αγγελικόπουλου στην Καθημερινή (2/5/2004) για το δικό τους Μέγαρο Μουσικής, την δόξα του οποίου ζήλεψαν και οι δικοί μας του εδώ Μεγάρου. Είναι άκρως «ενδιαφέροντα » όσα το κείμενο σημειώνει:

1) (…) Σε ποιον ανήκει το Μέγαρο Μουσικής; Στο Ελληνικό Δημόσιο που το χρηματοδοτεί ή στα πρόσωπα που το διαχειρίζονται; Το ερώτημα εγείρεται οξύτερο τον τελευταίο καιρό, μετά την αποπεράτωση της υπόγειας επεκτάσεως των κτιρίων, συνολικού όγκου 7.000 κ.μ., και τη συνεχιζόμενη ροή χρήματος από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους.(…)
2) (…) Είναι αυτονόητο (σε οποιοδήποτε άλλο κράτος στον κόσμο) ότι πρώτα στεγάζεις, στερεώνεις, εφοδιάζεις τους βασικούς σου μοχλούς παραγωγής μουσικής παιδείας και πολιτισμού, που είναι κατά κύριο λόγο η Οπερα και η Ορχήστρα σου, το Ωδείο και η Mουσική Aκαδημία σου, και κατόπιν προχωρείς σε οποιεσδήποτε άλλες «κινήσεις».
3) (…) «Δεν γίνεται να αναπτυχθεί ποτέ σε καλλιτεχνικό συγκρότημα αξιώσεων μια όπερα που έχει εκ των προτέρων να ανταγωνιστεί μέσα στην ίδια πόλη ένα άλλο καταπληκτικό κτίριο, που ανεβάζει μάλιστα όπερες, προικοδοτημένο πολύ νωρίτερα και πολύ περισσότερο απ’ ό,τι η ίδια» λέει βαθύς γνώστης των διεθνών μουσικών πραγμάτων.
4) (…) Η κραυγαλέα όμως αντίφαση της χρηματοδότησης από το κράτος ενός «πολυδύναμου κέντρου μουσικής» με τέσσερις αίθουσες και μάλλον ασαφή πολιτιστικό στόχο, τη στιγμή που όχι απλώς παραμένουν άστεγα, αλλά παλεύουν να επιβιώσουν τα δύο κύρια κρατικά συγκροτήματα μουσικού πολιτισμού (τα οποία τώρα κινδυνεύουν να πληγούν ακόμη πιο βαθιά από τη δραστηριότητα του Μεγάρου), βάζει επιτακτικά επί τάπητος ένα μεγάλο ζήτημα: Tι είδους πολιτισμό παράγει το Μέγαρο;
5) (…)«Θα έχουμε την απάντηση αν σκεφτούμε κατ’ αρχάς τι είναι το Μέγαρο» επισημαίνει ένας από τους συνομιλητές μας. «Δεν παράγει, πουλάει πολιτιστικά προϊόντα. Δεν δημιουργεί πολιτισμό, αλλά καταναλωτές πολιτισμού». «Όλοι όμως ξέρουμε», παρατηρεί άλλος, «ότι, ιστορικά, μοχλοί δημιουργίας, καλλιέργειας και αύξησης του κοινού δεν είναι τα κτίρια ούτε οι μεταπράτες της τέχνης. Eίναι τα ανθρώπινα σύνολα – ορχήστρες, θίασοι, ομάδες χορού. Τι είναι, λ.χ., το “Μουζίκ Φεράιν” της Βιέννης; Είναι ένα κέλυφος, σπουδαίο κέλυφος. Το κοινό όμως της μουσικής δεν το φτιάχνει το κέλυφος. Το φτιάχνει η Φιλαρμονική της Βιέννης, η οποία κατοικεί, θερμαίνει και δίνει ψυχή στο κέλυφος αυτό».
6) (…)«Στην Ελλάδα όμως έχει γίνει μια αντιστροφή των αξιών», παρατηρεί. «Kαι νομίζουμε ότι μπορούν οι κτιριακές υποδομές να λειτουργούν στο κενό, χωρίς να θερμαίνονται από το χνώτο σταθερών ενοίκων. Ότι μπορούν να λειτουργούν σαν φεστιβάλ, σαν κέντρο διερχομένων, και μάλιστα πάσης φύσεως διερχομένων, στο πλαίσιο μιας καθαρά μεταπρατικής λογικής κι ενός φαντασμαγορικού πολυσυλλεκτισμού. Άλλο πράγμα όμως είναι το αποτέλεσμα αυτού του αχταρμά και άλλο ο πολιτισμός που αναπτύσσεται σε βάθος χρόνου μέσα από τη σχέση μιας ορχήστρας, ενός θιάσου, μιας ομάδας χορού, με το κοινό. Γιατί το κοινό εκπαιδεύεται μαζί μ’ εκείνον που το εκπαιδεύει, όχι χώρια. Κανένα κοινό στον κόσμο δεν το ωρίμασαν οι μετακλήσεις, οι ξένες ορχήστρες, οι ξένες όπερες, οι ξένοι θίασοι. Το κοινό μιας πόλης ανεβαίνει μαζί με τα καλλιτεχνικά συγκροτήματα της πόλης του. Τα δικά του. Tα εκ των σπλάχνων του».
7) (…)Από την άποψη αυτή η «πολιτιστική προσφορά» του Μεγάρου, όποια κι αν είναι, είναι πολύ λιγότερο σημαντική από αυτήν που θα υπάρξει αν στηριχτούν γενναία και αποφασιστικά οι καλλιτεχνικοί οργανισμοί του τόπου. (…)Το ζήτημα είναι όμως τι θέλουμε ως χώρα: πολιτισμό ή καταναλωτές πολιτιστικών εκδηλώσεων, δηλαδή πυροτεχνημάτων; H Eλλάδα προκρίνει κι εδώ, όπως στην οικονομία, όχι τον παραγωγό, το δημιουργό, το σπορέα, τον καλλιεργητή, αλλά τον μεταπράτη. Αυτόν τον πολιτισμό θέλουμε;».
8) (…)Tο κοινό δημιουργείται. “Δεν είναι αυτό πολιτισμός. «Tο αληθινό κοινό δημιουργείται», παρατηρεί συνομιλητής μας, «όταν κάτι, κάποιος μ’ αυτό που κάνει, το παρακινεί να παρακολουθεί και να μετέχει. Όταν υπάρχει κάποιος Κουν που κάτι κάνει, κάποια ορχήστρα, ένας θίασος, μια ομάδα χορού, ένας Βογιατζής, μια Ομάδα Εδάφους, μια όπερα που προσπαθεί. Διότι το κοινό συνομιλεί και εισπράττει το χνώτο. Εκτίθεται στο ενδεχόμενο της δόνησης που προκαλεί κάθε συνάντηση. Mια συναυλία, μια παράσταση, είναι μια συνάντηση. Aλλάζει ο αέρας γύρω μας. Γιατί εμείς οι καλλιτέχνες αέρα παράγουμε. Αυτό φτιάχνουμε. Αλλάζουμε τον αέρα, το χώρο και το χρόνο των ανθρώπων. Eμείς το φτιάχνουμε αυτό, δεν το φτιάχνουν μόνα τους τα υλικά, τα κελύφη».

Και αυτό ακριβώς περιμένουμε από την Πολιτεία: να προσέξει και να στηρίξει επιτέλους τους καλλιτεχνικούς οργανισμούς, δηλαδή τους ανθρώπους. Όχι να τους εγκαταλείπει γυμνούς, ενώ από την άλλη δημιουργεί υπερσύγχρονα, αλλά εν πολλοίς «άδεια», κελύφη.

επιλογή και αντιγραφή
(χωρίς σχόλια)
Αντώνης Γεωργίου
ageorg@cytanet.com.cy

Ένα, δύο, τρία... χιλιάδες Μέγαρα!

Ο Ουαλός θεωρητικός της τέχνης Raymond Williams, το 1961 αναφερόμενος στη σχέση του κράτους με τον πολιτισμό έκανε ένα διαχωρισμό ανάμεσα στην «ορθή» (proper) πολιτιστική πολιτική και την πολιτιστική πολιτική ως «επίδειξη» (display). Συγκεκριμένα όσον αφορά την «επιδεικτική» στάση της πολιτείας απέναντι στον πολιτισμό ο Williams σημειώνει ότι αυτή χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες. Η πρώτη αφορά πρακτικές που έχουν ως στόχο την «εθνική ανάταση» (national aggrandizement) και συχνά συνοδεύονται από επίθετα όπως «μεγαλειώδες», «λαμπρό», «μεγαλοπρεπές», «επιφανές» κ.ά. Η δεύτερη έχει να κάνει με μια «οικονομική υπεραπλούστευση» (economic reductionism) η οποία εμφανίζεται σε επιχειρηματικές προτάσεις οι οποίες αναφέρονται όλο και συχνότερα σε μια δήθεν εκλογίκευση των δημόσιων επενδύσεων για τον πολιτισμό, προτάσσοντας συχνά ως επιχείρημα την επίδραση που θα έχουν στην οικονομική ανάπτυξη ενός κράτους επενδύσεις τέτοιου βεληνεκούς, ξεχνώντας (;) όμως να αναφέρουν τη ασφυκτική εξάρτηση τους από στενούς επιχειρηματικούς κύκλους. Αξίζει να αναφέρομε ότι σήμερα καμία από αυτές τις πρακτικές δεν αναγνωρίζεται ως πρέπουσα αφού διαστρεβλώνουν, αντί να ενισχύουν τον ορθό – ή ιδεατό – ρόλο της πολιτείας στην πολιτιστική αρένα, ο οποίος θα πρέπει να αφορά την υποστήριξη των δημοκρατικών διαδικασιών στην τέχνη, την κουλτούρα και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας.

Αυτά το 1961 στην Αγγλία… Εμείς εδώ όμως, «εις γην εναλίαν Κύπρον» έχουμε αποδείξει προ πολλού ότι ουδέποτε χρειαστήκαμε τους «ξένους» να μας υποδείξουν τι πρέπει να κάνουμε, τι ξέρουν αυτοί άλλωστε… Το έχουμε αποδείξει αδιαφορώντας παντελώς για την Έκθεση εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης που ετοιμάστηκε στα πλαίσια του προγράμματος αξιολόγησης εθνικών πολιτιστικών πολιτικών στο οποίο (οικειοθελώς) συμμετείχε η Κύπρος, η οποία ακριβώς μας συμβούλευε να αφήσουμε την μεγαλομανία και να ασχοληθούμε με πιο πρακτικά και ουσιώδη ζητήματα του πολιτισμού όπως η ενίσχυση της εγχώριας πολιτιστικής παραγωγής, η ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ κοινού και καλλιτεχνών και η καταπολέμηση του ελιτισμού που πολλές φορές μας χαρακτηρίζει. Εμείς όμως προχωράμε προς την δόξα μονάχοι… Ας φτιάξουμε λοιπόν το Μέγαρο και ας ευελπιστούμε ότι αυτή τη φορά θα έρθει και ο παίδαρος…

Μιχάλης Καρακατσάνης
karakatsanism@gmail.com

Περί «Μεγάρου Πολιτισμού» και Πολιτισμού

Μέσα στον περασμένο χρόνο, 2007, από την τακτική εβδομαδιαία μου στήλη στις εφημερίδες « Κυπριακό Ποντίκι» και «Επικαιρότητες» της Λεμεσού υπό τύπο αλληλογραφίας με τον τέως «πολυχρονεμένο άρχοντα» του τόπου Τάσσο Παπαδόπουλο» ασχολήθηκα επανειλημμένα και με το υπό δημιουργία «Μέγαρο Πολιτισμού» λέγοντας του ανάμεσα σε άλλα:
… «Μήπως τα «Μέγαρα Πολιτισμού» αποτελούν μια αρχοντοχωριάτικη, μεγαλομανή «πολιτιστική» βιτρίνα για να καλύψουμε το ρακένδυτο κορμί του πολιτισμού μας και των άπειρων αναγκών του;
Χωρίς να αξιολογούμε τις ανάγκες μας αυτές να προγραμματίζουμε τις προτεραιότητες μας, να επιμερίζουμε δίκαια και ισόποσα τις κατά τόπους αυτές ανάγκες στη σωστή διαχείριση της πολιτισμικής μας παραγωγής και κληρονομιάς;» ( 8/2/07)

… «Για να σοβαρευτούμε όμως και λίγο πολυχρονεμένε μου. Θυμάσαι τι σου έλεγα στο περασμένο μου γράμμα για τον πολιτισμό;
Για να σου το θυμίσω: «Ελέχθη από κάποιον (και το προσυπογράφω) πως ο πολιτισμός δεν είναι το επιδόρπιο είναι το κυρίως πιάτο στη ζωή μας. Και πως πολιτισμός είναι και η παραγωγή έντιμης και σύγχρονης πολιτικής. Ας κρατήσουμε λοιπόν από τις συμπεριφορές του χθες, δείγματα έστω, ήθους και καλής αισθητικής πετώντας τα, όλο και χειρότερα αναπαραγόμενα, υποπροϊόντα, εισηγμένων ξένων συρμών και νοοτροπιών.»
Θυμάσαι επίσης πριν μερικούς μήνες όταν εξάγγελλες το μεγαλεπήβολο και αρχοντοχωριάτικο εκείνο … «project» το συνάδον μέσα στο γενικότερο σύγχρονο κυπριακό πνεύμα νοοτροπιών τύπου, «la folie de grandeur» και «megalomania; Περί των Μεγάρων Πολιτισμού των πολλών πολλών δεκάδων εκατομμυρίων λιρών; Σου έλεγα λοιπόν μεταξύ άλλων:
«Θα αναγείρουμε το μεγαλύτερο Μέγαρο Πολιτισμού στον κόσμο! Σε μια χώρα με την μικρότερη παραγωγή Πολιτισμού στην Ευρώπη λέω εγώ και ας με διαψεύσουν.»
Όχι μόνο δεν με διάψευσε κανένας άρχοντα μου αλλά ήρθε δυστυχώς το τελευταίο ευρωβαρόμετρο (αχ και να μ’ άκουγες και καμιά φορά έγκαιρα!) ΝΑ ΜΕ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΑ, ότι από πολιτισμό βρισκόμαστε στον πάτο της Ευρώπης! Μαζί με την Ελλαδίτσα μας! ( χέρι χέρι πάμε σε όλα αυτά ). Και μιλάμε βέβαια για παραγωγή, δημιουργία και πολιτισμικές δραστηριότητες. Όχι για Μέγαρα και Παλάτια! Και δεν φταίει η έλλειψη Μεγάρων και Παλατιών αν δεν πάμε θέατρο, δεν διαβάζουμε βιβλία, δεν πάμε σε βιβλιοθήκες, στα μουσεία και τις πινακοθήκες (ούτε καν σ αυτά τα λίγα και φτωχά που έχουμε). Τελευταίοι σε όλα! Πρώτοι όμως σε άππωμα και καύχημα για το πολιτισμικό και το κοσμοπολίτικο μας επίπεδο! Και γι αυτά όμως επίτρεψε μου να αμφιβάλλω και πάλιν κι ας με διαψεύσει κάποιος και πάλιν!

Στην Κύπρο του 21ου αιώνα, αυτήν των developpers και των νεόπλουτων ληστών του χρηματιστηρίου μόνη αξία που ισχύει είναι ο εύκολος και γρήγορος πλουτισμός και μόνη φιλοσοφία το, «για πράττε για μετάπραττε για πού την Κύπρο φύε» 2 Νοεμβρίου 2007

Τα λόγια αυτά είναι σήμερα πολύ πιο επίκαιρα παρά ποτέ…

Τίτος Κολώτας

Τα Σώματα και τα Μέγαρα

Βλέπετε, κάτω από τον ανελέητο ήλιο της Κύπρου τίποτα δεν μπορεί να μείνει κρυμμένο. Αργά ή γρήγορα η “νεφελώδης” κατάσταση που επικρατεί γύρω από την ύπαρξη και τη δράση (sic) του Μεγάρου Πολιτισμού έχει ενοχλήσει φορείς, θεσμούς, οργανώσεις και άτομα που έχουν άμεση σχέση με το αγαθό που λέγεται Πολιτισμός. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Σίγουρα ο πολιτισμός χρειάζεται στήριξη, χρειάζεται στέγη, χρειάζεται μέριμνα και καθημερινή φροντίδα. Ουδείς αμφισβητεί τον επίσημο και ουσιαστικό ρόλο του κράτους, της σπονδυλικής στήλης, αν θέλετε, στο ταλαιπωρημένο σώμα του πολιτισμού. Η Κύπρος, ελέω γεωπολιτικής θέσης, βρίσκεται εδώ και αιώνες στο επίκεντρο διαφόρων πολιτισμών και έχει μια μοναδική ικανότητα (την είχε σίγουρα μέχρι και τον 20ό αιώνα) να αφομοιώνει επεμβάσεις και τάσεις που προέρχονται από τους γύρω χώρους. Η παραγωγή ενιαίου πολιτισμικού λόγου και έργου από αρχαιότατων χρόνων είναι και συναρπαστική και εντυπωσιακή για μια τόσο μικρή επιφάνεια γης. Σήμερα, καλούμαστε να συμμαζέψουμε και να στεγάσουμε και να προβάλλουμε το έργο των Κυπρίων για τους τελευταίους 37 αιώνες. Και όχι μόνο. Καλούμαστε να το συντηρήσουμε ζωντανό και ανέπαφο για τις επόμενες γενιές, που θα κληθούν αργά ή γρήγορα να καταλάβουν πού την «πατήσαμε» και πού την «κάναμε». Δηλαδή η γενιά μας έχει κληθεί για να φέρει σε πέρας ένα έργο διαχρονικό, που ξεκινά και ως γνωστικός οδοστρωτήρας καλύπτει κομμάτι-κομμάτι όλες τις εκφάνσεις του πολιτισμού. Το έργο αυτό δεν επιδέχεται ούτε καιροσκόπους ούτε ραβδοσκόπους. Προχωρεί μέσα στο χρόνο και στο χώρο, καλύπτοντας όλους του τομείς, πότε με πέπλο προστασίας, πότε με πέπλο προβολής. Δεν σταματά ούτε σε εκλογές, ούτε σε δημοψηφίσματα, ούτε σε ανομβρίες, ούτε σε τυφώνες. Προχωρεί αγκαλιάζοντας ότι πιο πολύτιμο έχει παράξει το μυαλό και το χέρι των Κυπρίων. Τότε και τώρα. Δύσκολο εγχείρημα και για να πετύχει δεν χρειάζεται μόνο προγραμματισμός και οικονομική ευμάρεια. Πάνω από όλα χρειάζεται επιστημονική γνώση και ειδίκευση, κατάρτιση και εμπειρία, όχι μόνο του δικού μας μικρού χώρου, αλλά και του ευρύτερου, του Ευρωπαϊκού, του Μεσογειακού και του Μεσανατολικού, προς τον οποίο ρέπουμε ως φυλή. Όχι μόνο σήμερα, αλλά και παλιά, πολύ παλιά, όταν ο βασιλιάς της Αιγύπτου ο Αμενοφίς ο τέταρτος προσφωνούσε τον βασιλιά της Αλάσιας ως «αδελφό». Συνεπώς, ένα σωστά ευνομούμενο κράτος καταρτίζει ένα πρόγραμμα πολιτισμού σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες και τις δυνατότητές του. Το πρόγραμμα αυτό όμως είναι αποτέλεσμα μιας τεράστιας και επίπονης ομαδικής εργασίας που προηγείται. Αφού μελετηθεί το σύνολο του πολιτισμού από γνωστικούς και οι επιστημονικά καταρτισμένους, αξιολογούνται και αρχειοθετούνται οι ανάγκες και οι προτεραιότητες και προτείνετε ένα σύγχρονο πρόγραμμα πολιτισμού που καλύπτει το σύνολο της νήσου, αλλά και το σύνολο του σώματος του πολιτισμού. Αυτό συνεπάγεται την δημιουργία μιας αρχής – αφού το σύνταγμα μας δεν μας επιτρέπει ένα Υπουργείο Πολιτισμού – με κύρος και αναγνώριση η οποία θα έχει τον πρώτο λόγο. Έτσι λειτουργεί ένα σύγχρονο «σοφό» κράτος.

Σήμερα συζητείται ένα Μέγαρο, του οποίου μόνο η οικοδόμηση ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια, ένας οργανισμός χωρίς ξεκάθαρους στόχους και σκοπούς, χωρίς να τεκμηριωθεί η αναγκαιότητα του, χωρίς μια μελέτη βιωσιμότητας, χωρίς να υπάρχει η απαραίτητη διαφάνεια στη στελέχωση, στη διαχείριση. Ενώ το σύνολο σώμα του κυπριακού πολιτισμού ψωμοζεί, επαιτεί, φθείρεται, χάνεται και ξεπουλιέται...

Άννα Μαραγκού

Πολιτιστικό Μέγαρο

Είμαι ένας από αυτούς που έχουν υπογράψει την ανακοίνωση του Συντονιστικού Συμβουλίου Πολιτιστικών Φορέων Λεμεσού για το Μέγαρο Πολιτισμού. Με το σημείωμά μου αυτό θέλω να εκφράσω κάποιες απορίες μου σχετικά με το Μέγαρο από κάποια δημοσιεύματα στον τύπο τις τελευταίες μέρες.

Δεν αντιδρώ μόνο για το πολυδάπανο του έργου (100 εκατομμύρια ευρώ, που μέχρι να τελειώσει θα φτάσει τα 200 εκατομμύρια) αλλά για το γεγονός ότι ένας ιδιώτης και συγκεκριμένα ο Κίκης Λαζαρίδης εδώ και χρόνια έχει ένα ευφάνταστο σχέδιο να δημιουργήσει ένα Μέγαρο Πολιτισμού παρόμοιο με το Μέγαρο Μουσικής του Λαμπράκη στην Αθήνα. Το σχέδιό του το παρουσίασε στον Κληρίδη αλλά απερρίφθη για διάφορους λόγους (ίσως κόστους ή και προεκλογικών σκοπιμοτήτων). Μετά το παρουσίασε στον Τάσσο Παπαδόπουλλο, που σαν στενός φίλος του και όχι μόνον, το αποδέχτηκε και το προώθησε για δικούς του λόγους. Ίσως για ανυπαρξία έργων πολιτιστικής υποδομής επί διακυβερνήσεώς του, ίσως η μεγάλη τους φιλία, ίσως η βοήθεια στην προεκλογική εκστρατεία, του έδωσε το πράσινο φως, γήν και ύδωρ… για να προχωρήσει. Ως εδώ καλά. Αν ο πολυεκατομμυριούχος Κίκης Λαζαρίδης έβαζε μερικά εκατομμύρια για το Μέγαρο, άν έκανε το ίδιο και ο επίσης πολυεκατομμύριούχος Τάσσος Παπαδόπουλος και παρακαλούσαν να συνδράμουν και μερικοί φίλοι τους από το κλάπ των κυπρίων εκατομμυριούχων και στο τέλος ερχόταν και η Κυβέρνηση να βοηθήσει, τότε θα είχαμε τελειωμένο σήμερα το Μέγαρο. Και θα τους θαυμάζαμε! Αλλά δυστυχώς οι εκατομμυριούχοι της Κύπρου δεν βγάζουν εύκολα χρήματα από την τζέπη τους για τον Πολιτισμό!

Μας αναφέρει η διεύθυνση του Μεγάρου ότι βρήκαν τα 80 εκατομμύρια Ευρώ από τα διαρθρωτικά κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα υπόλοιπα 20 θα τα δώσει το Κράτος. Το ποσό των 80 εκατομμυρίων προέρχεται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα αειφόρου ανάπτυξης και αν το Μέγαρο δεν γίνει τα λεφτά θα χαθούν. Εμείς γνωρίζουμε από ανώτερους λειτουργούς της Κυβέρνησης πως τα διαρθρωτικά ταμεία είναι 170 εκατομμύρια για 7 χρόνια και τα 80 θα πάνε στο Μέγαρο αντί στους τομείς για τους οποίους προορίζονταν.

Τώρα επί της ουσίας. Έχω ιδίαν γνώσην, σαν διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, που από δεκαετίας κτίζεται σε χαλίτικο, που μας παραχώρησε η Κυβέρνηση στην Αγλαντζιά, και ευελπιστούμε να τελειώσουμε φέτος. Ζητούμε κι εμείς από χρόνια τώρα ένα μικρό κονδύλι από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να τελειώσουμε επι τέλου ένα έργο που ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε από το 1989 επί διακυβερνήσεως Βασιλείου. Ζητήσαμε μόνο 100.000 Κ.Λ. Αλλά η απάντηση ήταν αρνητική. Για 19 χρόνια τρέχουμε από γραφείο σε γραφείο, από Υπουργείο σε Υπουργείο, κάναμε εκατοντάδες τηλεφωνήματα, είδαμε Προέδρους, Υπουργούς, Βουλευτές. Στείλαμε χιλιάδες επιστολές σε οικονομικούς παράγοντες, όπως στον Κίκη Λαζαρίδη, ο οποίος μας απάντησε ότι δεν μπορούσε να μας δώσει σαν Λαίκή, τότε, Τράπεζα 1000 Κ.Λ. διότι θα έχτιζε το δικό του Μέγαρο!

Εφόσον θα δοθεί η γη και όλο το κεφάλαιο από το Κράτος τότε γιατί να το διαχειρίζεται ένας ιδιώτης και όχι το Κράτος μέσω του Φορέα Πολιτισμού που παέι να λειτουργήσει, επί τέλους, τώρα, επί Προεδίας Δημήτρη Χριστόφια.

Το μέγα ερώτημά μου είναι γιατί δεν δίνονται τα 18 εκατομμύρια στον ΘΟΚ, που για 6 χρόνια έχει έτοιμα σχέδια για να κτίσει το Κρατικό Θέατρο. Και το πιο σημαντικό. Ο ΘΟΚ από το 1972 παράγει το πιο σημαντικό πολιτιστικό έργο στο μικρό μας νησί. Ο Κίκης Λαζαρίδης και ο κάθε Κίκης τί πολιτιστικό έργο έχει να επιδείξει; Το Σατιρικό Θέατρο από το 1983 που δημιουργήθηκε από τον αείμνηστο Βλαδίμηρο Καυκαρίδη έχει να επιδείξει εξίσου σημαντικό έργο. Και τα άλλα θέατρα, φορείς, καλλιτέχνες που προσφέρουν έργο εντός και εκτός Κύπρου – αυτοί πρέπει να βοηθηθούν.

Είναι τρομερό να δίνονται 3.800,000 Ευρώ για λειτουργικά έξοδα για ένα έργο που ακόμη να τοποθετηθεί ο θεμέλιος λίθος του. Ας δοθούν τα λεφτά αυτά για να αρχίσει η ανέγερση του Κρατικού Θεάτρου, η αποπεράτωση του Πολιτιστικού Κέντρου Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, η επιδιόρθωση από τις ζημιές της φωτιά του Θεάτρου ΣΚΑΛΑ και τόσα άλλα σημαντικά έργα σε όλη την Κύπρο. Και αφού ζητούν 3.800,000 Ευρώ τώρα, προτού λειτουργήσει το Μέγαρο, τότε αλήθεια που θα τελειώσει πόσα εκατομμύρια τον χρόνο θα καταβροχθίζει από τον Κρατικό κουρβανά για να συντηρείται:::

Φοβούμαι ότι το Μέγαρο άν κάποτε τελειώσει θα καταντήσει νεκρό, όπως το Συνεδριακό Κέντρο! Ιδού πεδίον δόξης για τον Κίκη Λαζαρίδη. Να ζητήσει από το Κράτος να ενοικιάσει το Συνεδριακό Κέντρο και να θυσιάσει 10 εκατομμύρια ευρώ για να το κάνει ένα σπουδαίο Μέγαρο. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα…


Κώστας Καυκαρίδης
Διευθυντής Πολιτιστικού Κέντρου
Βλαδίμηρος Καυκαρίδης

Δελτίο Τύπου

Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 17 Απριλίου 2008, στο Κέντρο Τεχνών του Ιδρύματος «Πανίκος Μαυρέλλης», στη Λεμεσό, μια πρώτη ανοικτή συγκέντρωση ατόμων των γραμμάτων, των τεχνών και εκπροσώπων πολιτιστικών φορέων, για συζήτηση της σκοπούμενης ανέγερσης Μεγάρου Πολιτισμού, την οποία προωθεί το λεγόμενο «Ίδρυμα Κυπριακού Πολιτισμού».

Κατά τη συγκέντρωση καθολική υπήρξε η διαπίστωση ότι η ανέγερση ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου Μεγάρου με προϋπολογιζόμενο κόστος ύψους, τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων ευρώ ΔΕΝ πρέπει να αποτελεί και δεν αποτελεί αυτή τη στιγμή την άμεση και αναγκαία προτεραιότητα για συμπλήρωση ή αναβάθμιση της, ελλιπέστατης βασικής πολιτιστικής υποδομής της χώρας μας, (που σύμφωνα και με πρόσφατη ευρωπαϊκή έρευνα προκύπτει ότι η Κύπρος είναι προτελευταία πριν από την Ελλάδα σε έργα πολιτισμού).
Τα επιχειρήματα των εκπροσώπων του Ιδρύματος καθώς και κάποιων υποστηρικτών του μεγαλεπήβολου πλην όμως αμφίβολης αναγκαιότητας, αυτού εγχειρήματος ουδόλως πείθουν για την άμεση ανάγκη ανέγερσης ενός τέτοιου τεράστιου έργου, παρά μόνον ίσως για σκοπούς φιλοξενίας της τελετής έναρξης και των εκδηλώσεων στη διάρκεια της εξάμηνης προεδρίας της Ε.Ε. από την Κύπρο κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012 (όπως και επίσημα, ομολόγησε και ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος σε πρόσφατη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών).

Αντίθετα, είναι πλέον του βέβαιου ότι το κράτος (πέραν της συμμετοχής του κατά 20% στο κόστος ανέγερσής του) θα κληθεί, αργά ή γρήγορα, να αναλάβει επιπρόσθετα (και μόνιμα) και τα δυσβάστακτα τεράστια έξοδα καθημερινής διαχείρισής και λειτουργίας του.
Τυχόν υλοποίηση της ανέγερσης και λειτουργίας του Μεγάρου θα οδηγήσει μετά πάσης βεβαιότητας προς συντήρηση του, στην διοχέτευση του συνόλου πιθανόν των κονδυλίων για την πολιτισμική ανάπτυξη και δημιουργία του τόπου μας. Κι αυτό για ένα, μοναδικό και αμφίβολης προτεραιότητας έργο για το οποίο, σημειωτέον, πραγματοποιείται χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε μελέτη βιωσιμότητας μέσα μάλιστα σε συνθήκες πλήρους αδιαφάνειας και στο οποίο οι κύπριοι δημιουργοί θα αδυνατούν να λειτουργούν.
Οι υπόλοιπες ανάγκες για ισομερή και δίκαιη υλοποίηση πολιτιστικών υποδομών σε όλες της τέχνες και σε όλη την Κύπρο για προγραμματισμένη συμπλήρωση των απαραίτητων Στεγών Πολιτισμού του τόπου θα πληγεί ανεπανόρθωτα. ( Π.χ. Αρχαιολογικά Μουσεία Κύπρου, Λεμεσού και Πάφου, Θεατρικό Μουσείο Κύπρου, Κρατική Πινακοθήκη, Θεατρική Στέγη ΘΟΚ, Στέγαση Κρατικής Ορχήστρας, Παττίχειο Θέατρο Λεμεσό, Θεατρική Αίθουσα στην Πάφο και Λάρνακα, Πολιτιστική Στέγη στην Ελεύθερη Αμμόχωστο , Στέγες Πολιτισμού στην ύπαιθρο και δεκάδες άλλα). Δυστυχώς η ιστορία θυμίζει την γνωστή παροιμία «φαΐ δεν είχαμε»...)

Η συγκέντρωση, με δεδομένη την πλατιά υποστήριξη που έχει ήδη εκδηλωθεί για πρωτοβουλία αντίδρασης στην σκοπούμενη ανέγερση Μεγάρου, αποφάσισε τη σύγκληση παγκύπριας ανοικτής συγκέντρωσης που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τετάρτη 23/04/2008 και ώρα 7 μ.μ. στη Δημοσιογραφική Εστία της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, Λεωφόρος ΡΙΚ 12 Αγλαντζιά, για ενημέρωση, ανταλλαγή απόψεων, προβληματισμό και λήψη αποφάσεων σχετικά με το υπό κατασκευή Μέγαρο Πολιτισμού.

Για επικοινωνία και εκδήλωση υποστήριξης των σκοπών της Πρωτοβουλίας οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν :

Ηλεκτρονική διεύθυνση: p.p.politismou@gmail.com
Σελίδα στο Διαδίκτυο : http://pppolitismou.blogspot.com/

Από την Προσωρινή Επιτροπή
Λεμεσός, 19/04/2008

Mέγαρο Πολιτισμού vs βασικής πολιτιστικής υποδομής

Η πρόσφατη αίτηση της Κυβέρνησης προς τη Βουλή για αποδέσμευση ποσού 3,5 εκατομμυρίων ευρώ που προορίζεται για το Μέγαρο Πολιτισμού, επαναφέρει στην επικαιρότητα το θέμα της δημιουργίας, της στελέχωσης και των σχεδίων του «Ιδρύματος Πολιτισμού Κύπρου».
Είχαμε την εντύπωση πως η Βουλή θα έθετε φραγμό στην αλόγιστη εκμετάλλευση των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από πλευράς των συμβούλων και της διοίκησης ενός Ιδρύματος που, δυστυχώς, μόνον κατ’ όνομα φαίνεται να σχετίζεται με τον Πολιτισμό. Αν όλοι αυτοί νοιάζονταν, πραγματικά, για τον εμπλουτισμό της (κάθε άλλο παρά «Ευρωπαϊκής») πολιτιστικής υποδομής της χώρας μας, τέσσερα χρόνια μετά την ένταξή μας στην Ε.Ε., θα αναγνώριζαν πως οι προτεραιότητές μας είναι άλλες : ιδιόκτητο θέατρο για τον Θ.Ο.Κ., επαρκή Αρχαιολογικά Μουσεία (τόσο στην πρωτεύουσα, όσο και στις άλλες τρεις πόλεις), σύγχρονη Κρατική Πινακοθήκη και Βιβλιοθήκη, πλήρης ανακαίνιση του ΠΑΛΛΑΣ για τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου, άμεση και πλήρης χρηματοδότηση για την αποκατάσταση του (πυρπολημένου) θεάτρου ΣΚΑΛΑ, νέο και σύγχρονο θέατρο στην Πάφο. Αντ’ αυτών, επενδύεται ένα τεράστιο ποσό (100 εκατομμυρίων ευρώ), για να χρησιμεύσει στη «φιλοξενία των εκδηλώσεων και των συσκέψεων στη διάρκεια της εξάμηνης προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία το 2012», όπως επιχειρηματολόγησε ο γενικός δ/ντής του Ιδρύματος στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών! Δηλαδή, κάποιοι σ’ αυτό τον τόπο θεωρούν πως όλοι οι άλλοι (περιλαμβανομένων και των βουλευτών) είναι αδαείς; Είναι δυνατόν να εργάζονται στα τελικά σχέδια κατασκευής του «Μεγάρου» (τα οποία, σημειωτέον, έχουν ήδη εγκριθεί από το Δ.Σ. του Ιδρύματος από τον περασμένο Δεκέμβρη) τέσσερις ομάδες εξειδικευμένων μελετητών διεθνούς κύρους (για τα οποία θα αμειφθούν με το ποσό των 20 εκατομμυρίων ευρώ) οι οποίοι θα τα «προσαρμόσουν» για την Προεδρία της Ε.Ε.; Εξάλλου, αποτελεί επιχείρημα πως το 80% του κόστους θα δαπανηθεί από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία και (μόνον) τα 20 εκατομμύρια ευρώ θα καταβληθούν από το κράτος; Ποιος δίνει το δικαίωμα στο (οποιοδήποτε) Ίδρυμα να διεκδικεί ευρωπαϊκά κονδύλια αυτού του μεγέθους και μάλιστα με ένα μέλλον καθόλου αποσαφηνισμένο, ως προς την πολιτική που θα ακολουθήσει και με βάση ποια «μελέτη βιωσιμότητας»;
Τα ερωτήματα είναι πραγματικά και σημαντικά, στον ίδιο βαθμό που είναι πραγματικό και σημαντικό το κονδύλι των 100 εκατομμυρίων ευρώ. Καλούμε, λοιπόν, τους αξιότιμους βουλευτές να βάλουν, επιτέλους, κάποια πράγματα (και κάποιους) στη θέση τους...

Το Διοικητικό Συμβούλιο
Λεμεσός, 09/04/2008

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ
16ης Ιουνίου 1943, αρ. 7 & Βίκτωρος Ουγκώ, 3022 Λεμεσός
Τηλ. 25749179- Φαξ. 25749087
Ηλεκτρονική δ/νση : syntonistiko@cytanet.com.cy
Ταχυδρομική διεύθυνση : τ.θ. 56467, 3307, Λεμεσός